Ðức Cha Tôma Nguyễn Văn Trâm
Giáo phận Bà Rịa
ngỏ lời với cộng đồng dân Chúa
Ðức Cha Tôma Nguyễn Văn Trâm, Giáo phận Bà Rịa, ngỏ lời với cộng đồng dân Chúa.
Trọng kính Ðức Hồng Y Crescenzio Sepe, Bộ Trưởng Bộ Phúc Âm Hóa Các Dân Tộc, và Ðức Ông Barnaba Nguyễn Văn Phương, viên chức cấp cao của Bộ Phúc Âm Hóa Các Dân Tộc,
Thật là diễm phúc và vạn vạn ơn phúc cho giáo phận mới Bà Rịa chúng con, vì hôm nay chúng con được khai sinh từ tấm lòng hiền phụ của Ðức Thánh Cha Bênêđictô XVI và của Ðức Hồng Y Bộ Trưởng. Chúng con cảm nhận rằng hôm nay Giáo Hội hoàn vũ đang hiện diện và đồng hành với chúng con qua sự hiện diện và huấn dụ của Ðức Hồng Y, đại diện Ðức Thánh Cha, viếng thăm mục vụ Giáo Hội Việt Nam và giáo phận Bà Rịa chúng con. Chúng con kính xin Ðức Hồng Y chuyển đến Ðức Thánh Cha lòng kính trọng vâng phục và tình yêu của chúng con đối với Ðức Thánh Cha. Kính lạy Ðức Thánh Cha Bênêđictô, chúng con yêu mến Ngài.
Chúng con ghi ơn Ðức Hồng Y đã dành phần ưu tiên cho giáo phận chúng con khi Ngài đến viếng thăm và ban huấn dụ cho chúng con. Ngài đã quan tâm cách đặc biệt sự phong phú, đa dạng và lòng đạo đức nhiệt thành của các mục tử giáo phận Xuân Lộc khi chấp thuận lời thỉnh nguyện của chúng con xin chia tách giáo phận Xuân Lộc và thành lập giáo phận mới Bà Rịa này. Chúng con ghi ơn Ðức Ông Barnaba, người tông đồ đầy lòng nhẫn nại và kiên trì, đã góp phần rất tích cực trong việc thành lập giáo phận mới này.
Trân trọng nhất và trang trọng nhất, với tất cả sự kính trọng, tôi cùng với các linh mục, các tu sĩ nam nữ, các chủng sinh, các ban hành giáo và giáo dân của giáo phận mới Bà Rịa, xin gởi đến Ngài Thủ Tướng Chính Phủ, Ban Tôn Giáo và các ban ngành chức năng của Chính phủ, xin gởi đến các Vị lãnh đạo của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, xin gởi đến các Vị lãnh đạo của tỉnh Ðồng Nai, lời cám ơn chân thành của chúng tôi. Kể từ ngày đất nước được thống nhất, theo lời thỉnh nguyện từ năm 2000 của các Giám mục Xuân Lộc và của Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam, Quý Vị đã cứu xét và giải quyết một nhu cầu bức thiết của chúng tôi là chia tách giáo phận Xuân Lộc thành hai giáo phận: Xuân Lộc và Bà Rịa, đồng thời chấp thuận đề nghị của Tòa Thánh bổ nhiệm giám mục tiên khởi cho giáo phận mới Bà Rịa. Xin chân thành cám ơn và kính chào Quý Vị.
Trọng kính Ðức Cha Chủ tịch Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam, Ðức Hồng Y Tổng Giám mục Trưởng giáo tỉnh Saigon, các Ðức Giám Mục, các Viện phụ,
Giáo phận mới Bà Rịa chúng con rất xúc động vì Giáo Hội Việt Nam đang hiện diện, hiệp thông và cầu nguyện cho chúng con qua sự hiện diện của Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam tại Nhà thờ Chánh tòa này. Kính xin Ðức Cha Chủ tịch, Ðức Hồng Y Trưởng giáo tỉnh cùng quý Ðức Cha và quý Viện phụ hỗ trợ và hướng dẫn để chúng con noi bước các Ngài trong cuộc hành trình đức tin, chứng nhân và truyền giáo.
Trọng kính Ðức Cha Ðaminh, Giám mục giáo phận Xuân Lộc chúng con,
Ðức Cha đã ghi nhiều dấu ấn không hề phai nơi giáo phận Bà Rịa chúng con: Ðền thánh Ðức Mẹ Bãi Dâu, Tượng Ðài Chúa Kitô Vua núi Tao Phùng, và nhất là nỗi thao thức và tận lực để giáo phận mới Bà Rịa được thành hình. Tình yêu mục vụ và lòng nhiệt thành tông đồ của Ðức Cha là tấm gương soi chiếu cho mọi thành phần dân Chúa: linh mục, tu sĩ, chủng sinh, ban hành giáo và giáo dân của giáo phận này. Chúng con không thể nào không ghi tạc công ơn cao dầy của các vị mục tử tiền nhiệm của giáo phận: Ðức cố Giám mục Giuse Lê Văn Ấn, Ðức cố Giám mục Ðaminh Nguyễn Văn Lãng, Ðức Giám mục Phaolô - Maria Nguyễn Minh Nhật, là những người thầy, người cha và người lãnh đạo đã dầy công gieo trồng Lời Chúa, vun đắp đức tin, hướng dẫn dân Chúa sống và làm chứng niềm tin và truyền giáo. Nếu hôm nay giáo phận Xuân Lộc và Bà Rịa chúng con đạt đến tầm vóc trưởng thành, đó là nhờ ơn Chúa và nhờ ơn các Ngài. Chúng con dâng lên các Ngài những lời kinh để tỏ lòng hiếu kính và yêu mến tràn đầy.
Cùng với tất cả anh em linh mục, anh chị em tu sĩ, các chủng sinh, ban hành giáo và giáo dân giáo phận Xuân Lộc. Mười ba năm trong tác vụ giám mục phụ tá, tôi đã ở giữa anh chị em và đồng hành cùng anh chị em. Thật nhiều kỷ niệm để nhớ, để thương, để an ủi và khích lệ nhau. Tôi vẫn luôn nhớ đến anh chị em hằng ngày trong lời kinh nguyện và trong tình yêu. Xin cầu nguyện cho tôi và cho giáo phận mới này.
Kính thưa quý Cha Tổng Ðại diện và quý cha các giáo phận, quý Bề trên và các tu sĩ nam nữ, xin chân thành cám ơn tất cả. Sự hiện diện của quý Cha và quý tu sĩ trong ngày khai mạc sứ vụ mục tử của tôi là một khích lệ và cổ võ, nâng đỡ và hỗ trợ tôi rất nhiều. Xin luôn cầu nguyện cho chúng tôi nhất là những khi đi hành hương ở Ðền thánh Ðức Mẹ Bãi Dâu và Tượng Ðài Chúa Kitô Vua núi Tao Phùng.
Kính thưa quý Cha, quý tu sĩ nam nữ, quý chủng sinh, quý ban hành giáo và toàn thể anh chị em của giáo phận mới Bà Rịa,
Thiên Chúa và Hội Thánh sai tôi đến với anh chị em. Này tôi đến để phục vụ anh chị em. Tôi xin chào tất cả anh chị em. Tôi không là người xa lạ đối với anh chị em. Mười ba năm qua trong tác vụ mục tử, tôi đã nhiều lần đến với anh chị em: viếng thăm mục vụ, ban bí tích Thêm sức, khánh thành nhà thờ, nhà xứ, tượng đài; tôi đã thuộc về anh chị em và đã đồng hành cùng anh chị em. Và hôm nay, Thiên Chúa và Giáo Hội kết ước tôi với anh chị em bằng một danh hiệu mới: giám mục giáo phận của anh chị em. Tôi mời gọi tất cả anh chị em cùng với tôi, chung tay chung lòng xây dựng, củng cố và hoàn thiện hóa cộng đồng giáo phận này. Cùng vui buồn, cùng băn khoăn, cùng trăn trở để cùng nhau đồng hành trong cuộc hành trình đức tin, chứng nhân và tông đồ, cùng nắm tay nhau trong cuộc khởi hành mới với niềm vui mừng và hy vọng là cộng đồng dân Chúa này được sống và sống dồi dào phong phú. Tôi chỉ là người tôi tớ đến để phục vụ và gắn kết anh chị em. Anh chị em là con đường dẫn tôi đến cùng Thiên Chúa và Hội Thánh.
Trọng kính Ðức Hồng Y Sepe, Ðức Hồng Y Gioan Baotixita, Ðức Cha Chủ tịch Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam, quý Ðức Cha, quý Viện phụ, quý Cha và toàn thể Anh Chị Em,
Giờ đây, con xin trình bày đôi nét về giáo phận mới Bà Rịa.
A. Ðịa Danh Bà Rịa
Bà Rịa xa xưa là đất Chiêm Thành gồm cả một vùng rộng lớn từ Biên Hòa đến Bình Thuận. Năm 650 - 655, vùng này bị Thủy Chân Lạp thôn tính và đặt tên là nước Lịa, Lục Ðịa Thiết; về sau người địa phương đọc trại ra là Bà Rịa theo thổ âm.
B. Ðịa Hạt Bà Rịa
Linh mục JB. Errard, thuộc Hội Thừa sai Paris, là cha xứ Bà Rịa từ năm 1874 đến 1887, đã tường trình về địa hạt Bà Rịa có trước năm 1862. Ðịa hạt này gồm có năm họ đạo: Ðất Ðỏ là họ đạo chính có khoảng 1,100 giáo dân; Thôn bây giờ gọi là họ Long Tân có 500 giáo dân; Dinh bây giờ gọi là Phước Lễ (Bà Rịa) có 400 giáo dân; Thành bây giờ gọi là họ Long Ðiền có 200 giáo dân và Gò Sầm có 100 giáo dân. Như thế, địa hạt Bà Rịa lúc đó chỉ có tổng cộng 2,300 giáo dân.
C. Ký Ức Hào Hùng
Khi quân đội Pháp, năm 1861, thôn tính Sài Gòn - Gia Ðịnh và sẵn sàng tấn công Vũng Tàu Bà Rịa, quan quân triều Nguyễn đã bắt giam các tín hữu cư ngụ tại địa hạt Bà Rịa vào bốn trại giam:
a. Trại giam chính ở Bà Rịa giam cầm 300 đàn ông. Ngày nay còn di tích là Nhà Mồ các vị tử đạo Bà Rịa.
b. Trại giam thứ hai ở Long Ðiền, giam cầm 135 người. Còn vết tích là cây Thánh giá ở đất thánh họ Long Ðiền bây giờ.
c. Trại giam thứ ba ở họ Long Tân giam cầm 140 người.
d. Trại giam thứ tư là ở Ðất Ðỏ giam cầm 125 phụ nữ và trẻ em. Bây giờ còn mộ bia tại công viên Ðất Ðỏ.
Ngày 07 tháng 01 năm 1862, từ Vũng Tàu quân đội Pháp tiến công về Bà Rịa, quan quân triều Nguyễn trước khi rút lui đã thiêu sống các tín hữu ở cả bốn trại giam trên. Tổng số giáo dân bị chết thiêu là 444 người gồm có 288 đàn ông và 156 phụ nữ và trẻ em. Linh mục JB. Errard đã ghi bia đá danh sách 300 người và an táng chung tại huyệt mộ Bà Rịa. Ngôi Nhà thờ Mồ các vị tử đạo Bà Rịa vẫn tồn tại với năm tháng nơi quê hương này và đã trở thành chứng tích hào hùng của các chiến sĩ đức tin lấy máu mình làm nảy sinh các tín hữu, lấy mạng sống mình để vun đắp sự sống cho con cháu, là đức tin sống động đang lưu thông trong huyết quản từng tín hữu Bà Rịa hôm qua, hôm nay và mãi về sau.
D. Giáo Phận Mới Bà Rịa
Nằm trọn trong địa giới hành chính của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu với diện tích 1975.15 km2, dân số công giáo là 224,474 người giữa dân cư 908,622 người, tức khoảng 24.7%. Số linh mục giáo phận là 67; số linh mục dòng là 35, nam tu 192 và nữ tu 406.
Là một giáo phận mới thành lập được tách ra từ giáo phận Xuân Lộc, chúng con cố gắng bước đi vững vàng trong sự hiệp thông trọn vẹn với Ðức Thánh Cha và Giáo Hội hoàn vũ, với Giáo Hội Việt Nam và giáo phận mẹ Xuân Lộc. Chúng con cố gắng xây dựng sự hiệp nhất và yêu thương và trong năm mục vụ 2006, chúng con chú tâm học hỏi và thực hành việc Tân Phúc Âm hóa, nhằm thường huấn và đào tạo nhân sự cho việc loan báo Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô tại giáo phận chúng con.
Những bước chập chững vào đời, chúng con rất cần được hướng dẫn, bảo vệ, củng cố bởi ơn Chúa, lời cầu nguyện của Ðức Thánh Cha, của Ðức Hồng Y Bộ Trưởng Bộ Phúc Âm Hóa Các Dân Tộc và của Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam. Xin các Vị chúc lành cho giáo phận chúng con. Chúng con dâng hiến giáo phận của chúng con cho Ðức Maria, Mẹ Thiên Chúa, là Quan Thầy bảo trợ của chúng con.
Con xin chân thành cám ơn mọi người.
+ ÐGM Tôma Nguyễn Văn Trâm
Giáo Phận Bà Rịa, 5/12/2005
http://www.catholic.org.tw/vntaiwan/05news/tin371.htm
